19 Şubat 2010 Cuma

ortak bölenler ve katlar = Kalansız bölünebilme kuralları

Konu: Kalansız bölünebilme kuralları
Bu konumuzda ileride işleyeceğimiz EBOB ve EKOK konusunun temellerini atacağız.
Bu temellerden biri bölünebilme kurallarıdır.


İseterseniz bu kurallara bir gözatalım




Not: Bölünebilme kuralları derken kalansız bölünebilmeden bahsediyoruz.
  • 2 ile bölünebilme kuralı:
Bütün çift sayılar iki ile tam bölünebilir.
Örnek olarak ise; 2 , 26, 148 , 2490, 135790 sayıalrı gösterilebilir.
  • 5 ile bölünebilme kuralı;
Birler basamağı 5 ve 0 olan bütün sayılar 5 ile kalansız bölünebilir.
Örnek olarak 5, 10, 145, 234390, 24345 gösterilebilir.
  • 10 ile bölünebilme kuralı;
Birler basamağı sadece 0 ( sıfır ) olan sayılar 10 ile bölünebilir.
Örnek; 10,20, 90,180,21020 gibi…
  • 4 ile bölünebilme kuralı;
4 ile bölünebilmede sayının sadece son basamağına değil, son iki basamağına bakılır. Sayı kaç basamaklı olursa olsun son iki basamağa bakmamız yeterlidir.
Son iki basamak 4 e bölünürse sayımız da 4 e bölünebilir.
örnek; 34732636 sayısına bakalım.
Sayının son iki basamağı 36 dır.
36 sayısı 4 e tam bölündüğü için, 34732636 sayısı da 4 e tam bölünür.
NOT: Şu ana kadar anlattığımız kurallarda sayının son basamaklarına baktık.
Şimdi ise 3 ile 9 un bölünme kurallarında sayının rakamlarını toplayacağız.
  • 3 ile bölünebilme kuralı;
3 ile bölünebilme kuralında, sayının son rakamına falan bakmıyoruz, sayımızın bütün rakamlarını topluyoruz. Rakamların toplamı 9 a bölünüyorsa sayımız da 9 a tam bölünür.
örnek; 87432105 sayısına bakalım.
şimdi rakamlarını toplarsak;
8+7+4+3+2+1+0+5= 30




30 sayısı 3 e tam bölündüğü için; 4732636 sayısı da 3 e tam bölünebilir.
  • 9 ile bölünebilme kuralı;
  • 9 ile bölünebilme kuralında da 3 ile bölünmede olduğu gibi yapılır. Rakamlar toplanır.Bu sefer toplamın 9 a bölünmesi gerekir.
Örneğin; 4563414 sayısının 9 a bölünüp bölünmeyeceğine bir bakalım.
4+5+6+3+4+1+4=27
Örnek;
23258 sayısına bakalım.
2+3+2+5+8 = 20
20 sayısı 9 a tam bölünmediği için 23258 sayısı da 9 a tam bölünmez.
27 sayısı 9 a tam bölündüğü için 4563414 sayısı da 9 a tam bölünebilir.
  • Son olarak 6 ya tam bölünebilmeye bakalım.
  • 6 ya bölünmenin özel bir kuralı yok.
Fakat şöyle söyleyebiliriz.
6=2.3 tür.
Yani; Hem 2 ye hem de 3 e bölünen sayılar 6 ya tam bölünür.
Mesela; 15 sayısı 3 e bölünür 2 ye bölünmez,
16 sayısı 2 ye bölünür 3 e bölünmez.
Fakat 12 sayısı hem 2 ye hem de 3 e tam bölünür.
Kısacası; hem 2 ye hem de 3 e bölünen sayılar 6 ya tam bölünür.
Önemli bir NOT: Yukarıdaki bölünme kuralları bize işlemin sonucunu vermez, sadece verilen bir sayının yukarıdaki sayılara bölünüp bölünmeyeceğine karar vermemizi sağlar



3 ile bölünmekuralı, 9 ile bölünme kuralı, bölünebilme kuralları, ile bölünme kuralı ,  sayılar , bölme bölünebilme , bölünebilme kuralı , ortak bölenler ve katlar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder